Hak Yolu
  • İsim Tamlaması
  •   İsimler
  •   Arapça
  • Kaydet
  • Aç
  • Sözlük
  • Giriş
Elif-Ba
Arapça
İlmihal
Kur'an-ı Kerim
Hadisler
Sünnetullah
Biiznillah TV
Bilimin Işığında
Kitaplardan Notlar
Kıssalar
Notlarım
Duvar
Görseller
Güncel
Site İçi Arama
İletişim
|
Header

Message

İsim Tamlaması


İsimler \ İsim Tamlaması

İki ismin yan yana gelip, tamlayan (mudafin ileyh) ve tamlanan (mudaf) şeklinde yazılması ile "isim tamlaması" oluşur.

Mudaf iki özellik alır; başında “EL” takısı olmaz, sonu tenvinli olmaz. (Son harfinin harekesi cümlenin yapısına göre değişir.)

Mudafin ileyh’in ise tek şartı vardır. Sonu daima “Esre”li olacak.

بَابُ البَيْتِ : Evin kapısı (Tamlanan 'ref' konumunda)

فِي حَدِيقَةِ المَدْرَسَةِ : Okulun bahçesinde (Tamlanan 'cer' konumunda)

رَأَيْتُ بِنْتَ مُحَمَّدٍ : Muhammed'in kızını gördüm. (Tamlanan 'nasb' konumunda)

 

قَلَمُ مَنْ ھَذا يَا علِيُّ؟ : Bu kimin kalemidir, ey Ali? (Soru harfi ile yapılan bir isim tamlaması)

 

بَابُ البَيْتِ : Evin kapısı (Belirtili isim tamlaması)

بَابُ بَيْتٍ : Bir evin kapısı (Belirtisiz isim tamlaması. 'El' takısı kalkar, sonu tenvinli olur.)

 

İkil ve Çoğullarda sondaki 'nun' harfi düşer;

القَلَمَانِ --> قَلَمَا الطالِبِ

القَلَمَيْنِ --> أخَذْتُ قَلَمَيْ الطالِبِ

المُعَلِّمُونَ --> جَاء مُعَلِّمُوا المَدْرَسَةِ

المُعَلِّمِينَ --> رَأَيْتُ مُعَلِّمِي المَدْرَسَةِ

 

Bitişik zamirlerle de aynı şekildedir;

كِتَابانِ + هُ --> كِتَابَاهُ

كِتَابانِ + ي --> كِتَابايَ

كِتَابَيْنِ + هُ --> كِتَابَيْهِ

كِتَابَيْنِ + ي --> كِتَابَيَّ

 

Fiil cümleleri ile yapılan isim tamlamaları;

اِنْكَسَفَتْ الشَمْسُ يَوْمَ مَاتَ إِبْرَاھِيمُ : İbrahim'in (Peygamber efendimiz Hz.Muhammed'in oğlu) öldüğü gün güneş tutuldu.

سَافَرْتُ يَوْمَ ظَھَرَتْ النَتَاىِٔجُ : Sonuçların belli olduğu gün yola çıktım.

 

 

Lafzî İzafet

Müştak olan isimlerin (İsm-i Fail, İsm-i Mef'ul, Sıfat-ı Müşebbehe,...) kendi fail, nâibi fail veya mefulune mudaf olmasıdır. Kısaca lafzi izafetin mudafı müştak isimlerden olur.

نَافِعُ العِلْمِ : ilim faydalı

مَفَتَّحُ النَافِذَةِ : penceresi açık

حَسَنُ الوَجْهِ : yüzü güzel (güzel yüzlü)

Lafzi izafette mudaf mudafun ileyhten dolayı marifelik kazanmaz. Mudafın marife olması gerekirse, mudaf harfi tarif alır;

وَلَدٌ حَسَنُ الوَجْهِ : güzel yüzlü (bir) çocuk

الوَلَدُ الحَسَنُ الوَجْهِ : güzel yüzlü çocuk

Lafzi izafette mudaf (müştak olduğu için) umumiyetle önce geçen bir ismin sıfatı olur;

رَأَيْتُ سَيِّدَةً عَاقِلَةَ الوَلَدِ : Çocuğu akıllı bir bayan gördüm.

تَكَلَّمْتُ مَعَ الرَجُلِ المُهَذَّبِ الأَخِ : Kardeşi terbiyeli bir adamla konuştum.

جَاءَتْ أَيَّمٌ شَدِيدَةُ البَرْدِ : Soğuğu şiddetli günler geldi.


© 2017 - Hak Yolu - www.biiznillah.com