Message
Üstünden sonra harekesiz elif, ötreden sonra harekesiz vav, esreden sonra harekesiz ye varsa uzatma (Med) yapılır. Uzatmayı gerçekleştiren bu harekesiz (ي و ا) harflere de "Uzatma Harfi (Harf-i Med / Med Harfi)" denir.
Temel uzatma ölçüsü 1 elif miktarı (bir parmak kaldıracak kadar veya elif diye iki heceyi söylecek kadar 1-2 saniye) dir.
Medd-i Tabi (Doğal (Kısa) Uzatma)
Uzatma harflerinden sonra fazla uzatma sebebi olan hemze, cezim, şedde yoktur. Zamir ve kural dışı uzatmalar da bu tanımdadır. (Kural Dışı Uzatmalar : Kelime altında med yazarsa uzatılır, kasır yazarsa uzatılmaz)
Uzatma Ölçüsü : 1 elif miktarıdır.
Medd-i Muttasıl
Uzatma harflerinden hemen sonra fazla uzatma sebebi olan kısa hemze vardır. Hemze, uzatma harfi ile aynı kelimede yan yanadır.
Uzatma Ölçüsü : Yavaş okuyuş (4 elif), Orta okuyuş (3 elif), Hızlı okuyuş (2 elif)
Medd-i Munfasıl
Uzatma harflerinden hemen sonra fazla uzatma sebebi olan uzun hemze vardır. Hemze, uzatma harfi ile ayrı kelimede yan yanadır.
Uzatma Ölçüsü : Yavaş okuyuş (4 elif), Orta okuyuş (2-3 elif), Hızlı okuyuş (1-2 elif)
Medd-i Lâzım
Uzatma harflerinden hemen sonra fazla uzatma sebebi olan cezim veya şedde vardır. Cezim ve şedde uzatma harfi ile aynı kelimede ve yan yana olmalıdır. Bu kalıcı cezim ve şeddeye “Sükûnu Lâzım” denir.
Uzatma Ölçüsü : 4 elif miktarıdır.
Medd-i Ârız
Uzatma harflerinden sonraki harekeli harfte durulacaksa duruşta geçici bir cezim oluşur. Bu cezime “Sükûnu Ârız (Duruş Cezimi)” denir. Uzatılarak birleştirme yapılır.
Uzatma Ölçüsü : Yavaş okuyuş (4-1 elif), Orta okuyuş (3-1 elif), Hızlı okuyuş (1 elif)
Medd-i Lîn
Üstün harekesinden sonra gelen cezimli vav veya cezimli ye harflerine Lîn (yumuşak okunan) harfleri denir. Burada uzatılan hareke değil Lîn harfleridir.
Uzatma Ölçüsü : Yavaş okuyuş (3-1 elif), Orta okuyuş (3-1 elif), Hızlı okuyuş (1 elif)
LamElif : Lam ve Elif harflerinden oluşur. Lam’ın harekesi üstün ise Lââ sesi ile uzatılarak okunur.
Uzatma İptali : Uzatma işlemi gereken yerde harekesiz olan vav, ye, eliften hemen sonra başka harekesiz harfler de bulunursa uzatma iptal olur. Ayrıca uzattıran vav dan sonra gelen harekesiz elifler de okunmaz yokmuş gibi hareket edilir.
Not : Sure başlarındaki hariç Kur’an’da harekesi olmayan harf okunmaz. Kur’an’da sadece şu dört harfin harekesi olmayabilir.
و ى ا ل
Üstün + Harekesiz Elif
İnce harfleri Â, Kalın harfleri A sesi ile uzatır.
قَالَ
|
اَجَابَ
|
دَانَ
|
كَتَبْنَاھَا
|
مَطَابَ
|
تَبَارَكَ
|
اِذَاذُكِرَ
|
اَرَادَ
|
مَاكَانَ
|
فَلَاصَدَّقَ
|
لِىَٔلَّا
|
لَاحَوْلَ
|
Esre + Harekesiz Ye
İnce harfleri İ, Kalın harfleri Iİ şeklinde geçiş yaparak uzatır.
Dik Esre : Uzatılan esredir. Esreden sonra harekesiz ye gelirse bu esrenin uzatılacağını hatırlatmak için dik yazılır.
لَفٖى
|
قٖيلَ
|
دٖينُ
|
اَبَابِيلَ
|
فِيھَا
|
اَلَّذٖى
|
جٖيدِھَا
|
مَقَامِى
|
بٖينَ
|
يُرٖيدُ
|
لِاٖيلَافِ
|
صَلَاتٖى
|
Ötre + Harekesiz Vav
İnce harfleri UÜ arası bir ses ile, Kalın harfleri U sesi ile uzatır.
اَعُوذُ
|
طُولَ
|
دُونَ
|
يَلِدُونَ
|
تَقُومُونَ
|
يَكُونُ
|
حَافِظُونَ
|
مُسْلِمُونَ
|
يَعُودُونَ
|
رُوحَ
|
اُوتٖينَا
|
يُقٖيمُونَ
|
Dik Üstün
Uzatılan üstündür. Kalın harflerde A, ince harflerde  sesiyle uzatılır. Dik üstünden sonra harekesiz Vav veya Ye gelirse, bunlar okunmazlar. Bu Vav ve Ye yokmuş gibi hareket edilip atlanırlar. Ra kalındır.
طٰهٰ
|
اِبْرٰھٖيمُ
|
اٰمَنَ
|
زَكٰوةُ
|
صَلٰوةِ
|
ھٰھُنَا
|
عَلٰى
|
حَيٰوةُ
|
غَدٰوةَ
|
مَوْلٰينَا
|
لِتَشْقٰى
|
اُخْرٰى
|
Uzun Süreli Uzatma
Kısa süreli uzatılan yerlerde harekesiz olan vav, ye, eliften hemen sonra kısa veya uzun hemze (harekeli elif) gelirse uzatma süresi 4 elif (4-5 saniye) olur. Kolaylık olması açısından uzatılan yere med (uzatma işareti) konur.
سُوٓءَ
|
جٖىٓءَ
|
شَآءَ
|
تُونُوآ اِلٰى
|
اِنّٖىٓ اَرَانٖى
|
يَآ اَ يُّھَا
|
دَآىِٔرَةُ
|
بَنٖىٓ اٰدَمَ
|
مَلٰٓىِٔكَةُ
|
Uzun Süreli Uzatarak Birleştirme
Kısa süreli uzatılan yerlerde harekesiz olan vav, ye, eliften ve dik üstünden hemen sonra birleştirme işareti olan şedde ve cezim gelirse hem uzun süre uzatılır hem de birleştirme yapılır. Kolaylık olması açısından uzatılan yere med (uzatma işareti) konur. Uzatarak birleştirme genelde üstün + elif + şedde şeklindedir.
حَآفّٖينَ
|
صَوَآفُّ
|
رَآدَّ
|
اَلْحَآقَّةُ
|
آٰمّٖينَ
|
آٰلْءٰنَ
|
ضَآلَّا
|
اَتُحَآجٌّوٓنّٖى
|
تَاْمُرُوٓنّٖى
|