Evrenin Zarafeti - Brian Greene \ Elektromanyetik Alan
Gökgürültülü ve şimşekli bir fırtına öncesinde bir dağın tepesinde bulunduysanız ya da bir Van de Graaf jeneratörünün yakınlarında durduysanız elektromanyetik alanın ne olduğunu iç organlarınızla anlamışsınızdır, çünkü hissetmişsinizdir. Bunu yaşamamışsanız eğer, şöyle anlatabiliriz: Elektromanyetik alan, uzayda içinden geçtikleri bölgeye nüfuz eden elektrik ve manyetik kuvvet çizgilerinden oluşan bir dalga gibidir. Örneğin bir mıknatısın yakınına demir tozu serpiştirdiğinizde, tozların oluşturduğu düzenli örüntü, manyetik kuvvetin gözle görünmeyen çizgilerini ortaya çıkarır. Kuru bir günde üzerinizdeki yün kazağı çıkarırken bir çıtırtı duyup belki bir iki kere elektrik çarpmış gibi olursunuz; kazağınızın liflerinin topladığı elektrik yükünün yarattığı elektrik kuvvet çizgilerinin varlığına tanık olmaktasınızdır. Maxwell’in kuramı, bu ve diğer bütün elektrik ve manyetik olguları tek bir matematiksel çerçevede birleştirmenin ötesinde, pek de beklenmedik bir biçimde elektromanyetik dalgaların sabit, hiç değişmeyen bir hızda, sonradan ışık hızına yakın olduğu anlaşılan bir hızda yol aldığını göstermişti. Maxwell buradan, görülebilir ışığın bir tür elektromanyetik dalgadan başka bir şey olmadığını anladı; bugün bu dalganın retinadaki kimyasallarla etkileşime girerek görme duyumuna yol açtığı anlaşılmıştır. Ayrıca (burası önemlidir) Maxwell’in kuramı bütün elektromanyetik dalgaların –görünebilir ışık da dahil- durmadan bir yerden bir yere giden bir seyyaha benzediğini göstermiştir. Elektromanyetik dalgalar hiç durmaz, hiç yavaşlamaz. Işık hep ışık hızında yol alır.
Tıpkı 16 yaşındaki Einstein’ın yaptığı gibi “Peki ışık hızında hareket ederek bir ışık demetinin peşine düşersek ne olur?” diye soruncaya kadar her şey iyi hoş. Kökleri Newton’un hareket yasalarına uzanan sezgisel akıl yürütme, ışık dalgalarına yetişeceğimizi, böylece dalgaların sabit görüneceğini, ışığın duracağını söyler. Fakat Maxwell’in kuramına ve bütün güvenilir gözlemlere göre durağan ışık diye bir şey yoktur.